Higiena jamy ustnej

Szkliwo jest zewnętrzną warstwą zęba która chroni go przed czynnikami zewnętrznymi. Powstająca płytka nazębna, jest główną przyczyną próchnicy i chorób dziąseł. Szczotkowanie i używanie nitki dentystycznej pomaga w zapobieganiu temu problemowi.

Cukry sprzyjają rozwojowi bakterii a kwasy, powoli rozpuszczają szkliwo powodując rozwój próchnicy. Nie podjadaj między posiłkami. Jeżeli jesz coś między posiłkami staraj się wybierać owoce, jogurty, lub warzywa.

Najlepszym sposobem uniknięcia powstania płytki nazębnej jest szczotkowanie powierzchni
pomiędzy zębami. Powinno się szczotkować zęby minimum dwa razy dziennie używając szczoteczki z miękkim włosiem. Dobierz odpowiedni rozmiar szczoteczki, tak aby docierała do końcowych zębów i zakamarków. Nieprawidłowe szczotkowanie pozostawia płytkę.

Prawidłowe szczotkowanie zębów trwa co najmniej 2 minuty - tak, 120 sekund! Większość osób dorosłych myje zęby dużo krócej. Aby przekonać się, jaka powinna być odpowiednia długość szczotkowania, przed jego rozpoczęciem włącz stoper. Prawidłowe czyszczenie zębów polega na wykonywaniu krótkich, łagodnych pociągnięć szczoteczką, przy szczególnym uwzględnieniu linii dziąseł, trudno dostępnych zębów tylnych oraz miejsc wokół plomb, koron i innych uzupełnień. Należy skupić się na dokładnym szczotkowaniu wszystkich partii zębów według następującego schematu:

Jest to kolejny ważny krok. Dzięki nitce możesz usunąć płytkę znajdującą się pomiędzy zębami, tam Twoja szczotka nie dociera.

Jeżeli nie używasz nitki regularnie, Twoje dziąsła mogą krwawić. Po kilku dniach powinno to ustąpić. Jeżeli masz kłopoty z używaniem nitki, dostępne są specjalne wykałaczki które mogą ułatwić Ci to zadanie.

Większość stomatologów podziela pogląd, że szczoteczki o miękkich włóknach są najlepsze w usuwaniu z zębów płytki nazębnej i resztek pokarmowych. Zaleca się także stosowanie szczoteczek o niewielkich główkach, które ułatwiają dotarcie do wszystkich obszarów jamy ustnej, w tym trudno dostępnych zębów tylnych. Wiele osób twierdzi, że dobrym rozwiązaniem jest szczoteczka elektryczna, która potrafi lepiej czyścić zęby, zwłaszcza w przypadku osób mających trudności ze szczotkowaniem lub ograniczoną sprawność manualną

Przy wyborze szczotki możesz mieć kłopot z wyborem, przy tak ogromnej różnorodności dostępnych produktów na rynku. Podobnie z wyborem past do zębów. Niektóre składniki past np. sod nie są zalecane. Składniki pomagające zlikwidować kamień nazębny, wpływające kojąco na dziąsła zdają się być skuteczne. Jeżeli masz kłopoty z wyborem poproś swojego stomatologa o pomoc. Ważne jest by zmieniać pasty tak by dostarczać zębom różnorodnych składników. Zaleca się również stosowanie płynów do płukania jamy ustnej. Pomagają one walczyć z próchnicą, ale nie odświeżają oddechu na zbyt długo. Poprawnie dbając o higienę zapewniacie odpowiednie warunki dla swoich zdrowych zębów.

Szczoteczkę do zębów należy wymienić, gdy widać na niej pierwsze oznaki zużycia lub co 3 miesiące, w zależności od tego, który z przypadków wystąpi wcześniej. Jest również bardzo ważne, aby wymieniać szczoteczkę po przeziębieniu, ponieważ w jej włóknach gromadzą się drobnoustroje, które mogą być przyczyną reinfekcji. U dzieci powinniśmy zmieniać szczoteczkę częściej.

Płytka nazębna to lepka i bezbarwna warstwa bakterii i węglowodanów, która nieustannie tworzy się na zębach i jest główną przyczyną ubytków próchnicowych chorób dziąseł. Jeżeli nie jest codziennie usuwana, może ulec mineralizacji przekształcając się w kamień nazębny.

Płytka nazębna pojawia się u każdego, gdyż w jamie ustnej przez cały czas gromadzą się bakterie. Bakterie rozwijają się dzięki cząsteczkom zawartym w pożywieniu oraz ślinie. Płytka nazębna prowadzi do ubytków w tkance zęba, ponieważ powstałe w niej kwasy po posiłku atakują zęby. Skutkiem takich wielokrotnych ataków może być uszkodzenie szkliwa i powstanie ubytków. Ponadto nieusuwana płytka bakteryjna może podrażniać dziąsła wokół zębów i w ten sposób być przyczyną stanu zapalnego dziąseł (zaczerwienienie, obrzęk i krwawienie dziąseł), chorób przyzębia i braków zębowych.

Zapobieganie powstawaniu płytki nazębnej jest łatwe przy zachowaniu odpowiedniej dbałości. Należy pamiętać o:

dokładnym szczotkowaniu zębów co najmniej 2 razy dziennie w celu oczyszczenia płytki nazębnej ze wszystkich powierzchni zębów
codziennym stosowaniu nici dentystycznej w celu usunięcia płytki nazębnej z miejsc pomiędzy zębami i poniżej linii dziąseł, do których nie dociera szczoteczka do zębów
ograniczeniu spożywania pokarmów bogatych w cukier lub skrobię, zwłaszcza lepkich przekąsek

regularnych wizytach u stomatologa w celu wykonania profesjonalnych zabiegów oczyszczania zębów i badań dentystycznych

Zapalenie dziąseł to początkowy i najłatwiejszy w leczeniu etap choroby dziąseł. Bezpośrednią jego przyczyną jest obecność płytki nazębnej. Płytka nazębna to miękka, lepka, bezbarwna warstwa bakterii (fachowo określana mianem filmu bakteryjnego), która bezustannie tworzy się na zębach i dziąsłach. Jeżeli płytka nie jest usuwana codziennym szczotkowaniem i nitkowaniem zębów, wytwarza ona toksyny (trucizny), które mogą drażnić tkankę dziąseł, wywołując właśnie ich zapalenie. Uszkodzenia na tym wczesnym etapie choroby dziąseł są jeszcze odwracalne, gdyż tkanka kostna i łączna, które podtrzymują zęby w miejscu nie są jeszcze zajęte procesem chorobowym. Nieleczone zapalenie dziąseł może jednak przejść w zapalenie przyzębia i spowodować trwałe uszkodzenie zębów, szczęki i żuchwy.

Do klasycznych objawów zapalenia dziąseł zalicza się zaczerwienienie, obrzęk i bolesność uciskową dziąseł, które mogą krwawić podczas mycia zębów. Innym objawem choroby dziąseł jest odsłonięcie szyjek zębowych spowodowane przez cofnięcie się dziąseł. Zęby mają wtedy wydłużony wygląd. Choroba dziąseł może powodować tworzenie się patologicznych kieszonek dziąsłowych pomiędzy zębami a dziąsłami, w których gromadzić się może płytka nazębna i resztki jedzenia. U niektórych osób może pojawiać się nawracający nieprzyjemny zapach z ust lub uczucie nieprzyjemnego smaku, nawet jeżeli ich choroba nie jest zaawansowana.

Kluczowe znaczenie ma odpowiednia higiena jamy ustnej. Oczyszczanie zębów u dentysty również odgrywa niebagatelną rolę, ponieważ po tym jak dojdzie do mineralizacji i nagromadzenia płytki, czyli kiedy wytworzy się kamień nazębny, tylko dentysta lub higienistka stomatologiczna mogą go usunąć.

Kamień nazębny to zmineralizowana warstwa płytki nazębnej. Kamień może powstawać na oraz pod brzegiem dziąsła i podrażniać tkanki dziąseł. Kamień nazębny zapewnia dodatkowe miejsce do tworzenia się płytki bakteryjnej i tworzy na zębach znacznie bardziej lepką powierzchnię, co może prowadzić do poważniejszych problemów, w tym ubytków zębów i chorób dziąseł.

Kamień nazębny stanowi nie tylko zagrożenie dla zębów i dziąseł, ale także problem natury kosmetycznej. Charakteryzuje się on większą porowatością, wskutek czego łatwo pokrywa się plamami. Tak więc osoby, które często piją kawę lub herbatę albo palą papierosy, powinny zwracać szczególną uwagę na zapobieganie powstawaniu kamienia nazębnego.

W odróżnieniu od płytki nazębnej, która jest bezbarwną warstwą bakterii, kamień nazębny jest widocznym dla oka mineralnym osadem tworzącym się powyżej linii dziąseł. Najbardziej powszechną oznaką kamienia nazębnego jest żółty lub brązowy kolor zębów bądź dziąseł. Jedynym sposobem na stwierdzenie gromadzenia się kamienia i jego usunięcie jest wizyta u stomatologa.

Ograniczenie powstawania płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego wymaga odpowiedniego czyszczenia zębów, zwłaszcza przy użyciu szczoteczki skutecznie usuwającej płytkę nazębną oraz stosowania nici dentystycznej.

Kamień nazębny może usunąć jedynie dentysta lub higienista w procesie tak zwanego skalingu. Dentysta lub higienista korzysta wówczas ze specjalnych przyrządów w celu usunięcia kamienia z zębów zarówno powyżej, jak i poniżej linii dziąseł.